1943 – 1944 – Gevangenen gehuisvest in bosgebied Het Blok in Hulten

Het Blok
Een bos waar zich veel heeft afgespeeld tijdens de Tweede Wereldoorlog. Nu is het bos vrij toegankelijk, maar tijdens de oorlog hoorde het bij het vliegveld. Vlak na de uitbraak van de oorlog in 1940 bouwden zijn de bezetters tien hangars

Op de luchtfoto hierboven van 9 oktober 1943
is te zien dat er een hangar is weggebombardeerd.

aan de rand (zuidkant) van Het Blok. Op luchtfoto’s van 1 oktober 1940 zijn de hangars al te zien. De hangars stonden op een rij van oost naar west. Ten zuiden van de hangars liep een rolbaan waar ze allemaal aansluiting op hadden. Deze rolbaan gaf weer rechtstreeks aansluiting op de kop van de oost–west startbaan.

De rest van de hangars zijn grotendeels heel gebleven tot bijna het einde van de oorlog. Waarschijnlijk door de Duitsers zelf vlak voor Dolle Dinsdag (5 sept. 1944) opgeblazen. Her en der stonden in Het Blok ook opslagplaatsen voor munitie. Van verschillende opslagplaatsen zijn nog restanten zichtbaar. Ook is er nog een overblijfsel van een schuilkelder voor manschappen te vinden in het gebied.


Munitieopslagplaats, maart 2015 foto: P.v.O.

Schuilkelder, maart 2015 foto P.v.O.

Er is een foto van dat gebouwtje van kort na de bevrijding, in de winter van 1944-1945. Op de voorgrond staan nog wat onderdelen van een achtergelaten zoeklicht. Rechts boven op die foto is goed de lege plaats te zien waar een hangar gestaan heeft.


Gebouwtje in Het Blok, maart 2015. foto:P.v.O.

Zoeklicht en gebouwtje, Winter 1944 – 1945

Werkkamp
De Duitsers richtten in Het Blok ook een werkkamp in. Van 30 augustus 1943 tot 18 mei 1944 waren er meldingen van dit kamp. Ze plaatsten er barakken en brachten daar ongeveer honderdvijftig gevangenen onder om op het vliegveld te werken. Deze gevangenen kwamen van het ‘gevangenen- en doorstuurkamp Vught’. In Duitse ogen waren het de minst zwaar gestraften van het kamp. Hun taak kwam meestal neer op herstelwerk na de vele luchtaanvallen die er toen waren. Na een luchtaanval moest het vliegveld weer zo snel mogelijk operationeel gemaakt worden. Bomgaten moesten opgevuld, straatwerk gedaan, afrastering en infrastructuur hersteld, vernielde gebouwen geruimd, enzovoorts. Zwaar werk dus. Het was ook niet zonder gevaar, want in sommige bommen zat een tijdmechanisme, waardoor die pas na een bepaalde tijd afgingen.

Luchtfoto van 29 november 1943
met daarop aangeven de barakken

De Luftwaffe deed de bewaking van dit werkkamp. Ze waren een stuk milder dan de bewaking op het gevangenen- en doorstuurkamp Vught. Het eten en drinken was er ook beter en de gevangenen mochten af en toe roken. Ze vonden het daarom ook niet erg om in het werkkamp Gilze-Rijen te moeten werken. De kampcommandant was wel een SS-er en daar waren ze allemaal bang van. Hij was erg streng en kon als een beest tekeer gaan. Hij kwam regelmatig op de fiets langs om te controleren of alles naar zijn zin ging. De bewaking van de Luftwaffe waarschuwde dan: “Arbeiten! Der Grüne kommt!”.

Het is de moeite waard om een wandel- of fietstochtje te maken in Het Blok. Het is een mooi stukje natuur en je treft er nog diverse restanten aan van de oorlogsjaren 1940 – 1945.

Bron: Vijf jaar Luchtfront

Wilt u meer lezen over de gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog in de gemeente Gilze en Rijen? Ga naar www.heemkringmolenheide.nl/tweede-wereldoorlog-gilze-rijen of bezoek onze webwinkel.