‘Steunt de uitgeslotenen’
Een lezing door Kees van der Heijden, historicus en heemkringvrijwilliger, en behandelt de geschiedenis van de katholieke arbeidersbeweging in Gilze en Rijen.
Het is honderdtwintig jaar geleden dat de eerste vakvereniging in Gilze en Rijen werd opgericht. In 1903 namen de spoorwegarbeiders het initiatief om te komen tot een plaatselijke afdeling van het RK Secretariaat van Spoor-en Tramwegpersoneel St. Raphaël.
Hoewel de vroege oprichting van deze vakbondsafdeling niet helemaal model staat voor de ontwikkeling van de arbeidersbeweging in de gemeente, markeert dit wel het begin daarvan. Het duurde daarna nog enige tijd voordat de strijd om een rechtvaardige behandeling van de arbeider hier op stoom kwam. Dat ging, meer nog dan in omliggende industriedorpen, gepaard met vallen en opstaan. De katholieke kerk speelde hierbij een centrale rol en bepaalde in belangrijke mate het tempo waarin de arbeiders zich emancipeerden.
Kees van der Heijden vertelt over de oprichting en beginfase van de vakverenigingen en standsorganisaties van de arbeiders in Gilze en Rijen. Hij gaat in op de stakingen om het verenigingsrecht in Rijen in 1917 en de beroering die in 1935 in Gilze ontstond nadat de arbeiders daar een coöperatie hadden opgericht. De verschillen tussen de arbeidersbewegingen in de dorpen Gilze en Rijen komen aan de orde evenals de ontwikkeling van de verenigingen voor arbeidersjongens, – meisjes en -vrouwen. Ook de rol van de kerk en de introductie van arbeiders in de gemeentepolitiek worden behandeld.
De lezing voor leden van de heemkring vindt plaats op maandagavond 17 juni in het heemgebouw ‘Oude Raadhuis’, Nieuwstraat 22 Gilze. Aanvang 19.30 uur.
terug naar Agenda