Maar reeds zeven jaar, voordat in 1990 ’t Oude Raadhuis in gebruik genomen werd door de heemkring, ontstond de eerste tentoonstelling. Op verzoek van de gemeente werd in 1983 in het gemeentehuis te Rijen een tentoonstelling opgebouwd met als titel “Algemene geschiedenis van Gilze en Rijen”. De drie pionierende samenstellers waren Wil Goeijers, Jeanne de Hoon en Frans van Schendel. Een jaar later, opnieuw in het gemeentehuis, was de expositie “Gilze en Rijen 40 jaar bevrijd”. Frans van Schendel haakte toen af, maar er kwam een goede aanvulling met Koos van Gils, Gerrit Jacobs, Joke Timmermans, Jan de Vet en Nico van der Zanden. De werkgroep bestond dus uit zeven personen. Deze expo werd nog even verplaatst naar de bibliotheek in Gilze.

In de hierop volgende jaren verzorgde de groep nog eens vijf tentoonstellingen, onder andere in de bibliotheek te Rijen (Oud Rijen), de kerk in Rijen (Kerk van Rijen), in St. Franciscus Gilze bij de opening van het verzorgingstehuis in 1987 (Verenigingsleven in Gilze), in de St. Annakapel te Molenschot (100 jaar parochiekerk en –leven in Molenschot) en in 1988 nog in de Chump te Hulten (75 jaar parochie Hulten).

’t Oude Raadhuis
In 1990 trok dus de heemkring in ’t Oude Raadhuis en kreeg de werkgroep een eigen tentoonstellingsruimte. Men startte met een korte tentoonstelling over de geschiedenis van ’t Oude Raadhuis. Hierna volgden nog vele tentoonstellingen, eenentwintig in tien jaar tijd. Maar toen nam men het besluit om een tentoonstelling tien maanden achtereen te laten lopen, waarna in twee maanden tijd weer een nieuwe expositie werd samengesteld. ( zie {cms_selflink page=’voorgaande-tentoonstellingen’ text=’overzicht’} )

De werkgroep kreeg in deze jaren de medewerking van diverse deskundigen tijdens een tentoonstelling en er hebben ook diverse wisselingen in de commissie plaats. Vele handen maken licht werk geldt ook hier en daarom probeerde men toch met een achttal mensen de tentoonstellingen samen te stellen.Momenteel bestaat de werkgroep uit voorzitter Frans van Loon, die sinds 2012 in de commissie zit en vanaf 2013 de voorzittershamer hanteert, Anny van Loon, Ria en Kees de Vet, Jan Boemaars, Nel de Bruijn en Hans Brink. De laatste stopt nu, maar wordt vervangen door Wim en Hanneke Avontuur.

Bezoek
Wat het bezoekersaantal betreft zijn er enkele tentoonstellingen die er uitspringen. Het boerenleven van weleer in 1999 kan aangemerkt worden als toptentoonstelling. Daarna volgden in willekeurige volgorde het leerlooien, schoenmaken en het onderwijs. De expo over bodemvondsten, waar niet zoveel bezoekers verwacht werden, heeft alle verwachtingen overtroffen. In 2007 trok de tentoonstelling over Ericsson Telefoonmaatschappij veel kijkers en er werd druk nagepraat over het jaar 2008 met “Winkels, wie kent ze niet”. In 2009 kwam “Oud Indië en Nieuw Guinea” met medewerking van oud-Indiëganger Kees Aarts aan de beurt en voor de eerste keer werd de gehele benedenverdieping van ’t Oude Raadhuis gebruikt.

100 jaar vliegbasis Gilze-Rijen, Voetbal in onze gemeente, Over luxe paarden en werkpaarden en Gezondheidszorg van toen volgden daarna. Op 1 februari jl. is de expositie Witte´t nog van toen afgesloten, die totaal 1171 bezoekers trok.

Op zondag 12 april a.s. start de nieuwe tentoonstelling “Mee de muziek mee”.
HvO.

Bij de foto:
De werkgroep van het afgelopen jaar v.l.n.r. Frans van Loon (voorzitter), Jan Boemaars, Ria de Vet, Anny van Loon, Hans Brink, Nel de Bruijn en Kees de Vet.

De tentoonstelling ‘Witte ’t nog van toen’ (een expositie met materialen en foto’s van oude beroepen, bedrijven en winkels uit de gemeente) en onze heemtuin ( met meer dan 250 inheemse planten) trokken weer de nodige bezoekers. Voor onze bezoekers was er iets speciaals te beleven in de heemtuin. Huub Weterings uit Rijen vlocht korven en natuurlijk niet te vergeten onze wolspinster.

Er werd gedorst zoals dat vroeger ging. Met de vlegel werd het ‘koren van het kaf’ gescheiden. Na het dorsen werd er – net zoals vroeger – gevierd. Met o.a. een dans opgevoerd door de ‘dorsers en de boerinnen’. Een geweldige ambiance.

Van deze middag is een fotoalbum gemaakt met geweldige foto’s. Ga hiervoor naar onze rubriek {cms_selflink page=’foto-s’ text=’Foto’s’}

De expositie witte’t nog van toen toont u allerhande gereedschappen, briefhoofden, foto’s en films over de oudere ambachten en fabrieken in de gemeente Gilze-Rijen. Ook is de oude brandweer garage open, waar allerlei huishoudelijke artikelen en ook het oude cachot te bezichtigen zijn.

Jan Bastiaansen is dus aanwezig om over de kaasmakerij te praten. Hijzelf volgde als hobby in 1973 een cursus kaasmaken in de abdij van Postel. Nog geen jaar later startte hij in de garage naast zijn huis in Molenschot het kaasmaken op met de verwerking van zevenhonderd liter rauwe koeienmelk. Opnieuw een jaar later werden de eerst kazen afgeleverd aan De Kleine Aarde, een van de eerste biologische groothandels in Nederland. In 1979 bouwde de familie de productiehal, waar nu nog steeds de Bio Kaas BV zich bevindt. Er kwamen windmolens voor de benodigde elektriciteit en de omzet groeide uit tot het verwerken van drie miljoen liter melk per jaar. In 1990 staakt men met opfokken van stieren en de stallen worden omgebouwd tot magazijn.

In 1999, vijfentwintig jaar na de opstart, wordt Bastiaansen BV verkocht aan het Limburgse Swenty Milk, dat drie jaar later failliet gaat en Bastiaansen meesleept in het faillissement. Rouveen Kaasspecialiteiten neemt het bedrijf over en vernoemt het opnieuw naar Bio Kaas BV. Dochter Marga Bastiaansen is nog steeds aan het kaasbedrijf verbonden.

Jan Bastiaansen vertelt u over het kaasmaken met de slogan: Wat van Bastiaansen komt, is goed!

Naast de tentoonstelling en de kaaspresentatie is natuurlijk ook de heemtuin open, waar veel oude planten en bomen zijn te vinden, zoals onder andere de Moerbeiboom en de Mispelboom. De vruchten van de Mispelboom zijn gebruikt door leden van de Heemkring om vruchtenjam van te maken. Deze jam kan in de serre geproefd worden.

Zondag 6 juli is de heemtuin en de tentoonstelling open van 13.30 tot 16.30 uur. De entree is gratis. Het bezoekadres is Nieuwstraat 22 te Gilze.

Elke eerste zondag van de maand kunnen geïnteresseerden in ’t Oude Raadhuis terecht om deze tentoonstelling en de ‘Boerenblomhof” te bezichtigen, behalve in de maand augustus. Bezoekers met rolstoel of rollator kunnen via de zijingang naar binnen.
Groepen kunnen voor een bezoek buiten de openingsuren, via e-mail een afspraak maken: secr@heemkringmolenheide.nl .

De tentoonstellingscommissie van de heemkring kreeg bij de samenstelling van Gezondheidszorg van toen onder andere medewerking van de EHBO en van de (voormalige) huisartsen in de gemeente. Zij stelden allerlei materialen ter beschikking aan de heemkring. Zo ook EHBO-vereniging Molenschot.

Zoals iedereen wellicht wel weet, zijn de leden van de  EHBO-verenigingen binnen onze gemeente van een behoorlijke gemiddelde leeftijd. In vroeger dagen waren er niet zoveel clubs en was er zeker geen TV vierentwintig uur per dag. Als de mensen hun krachten verenigden, ging het meestal om een doel  van gemeenschappelijk nut. In dit geval dus de Eerste Hulp Bij Ongevallen.

In juli 1954 werd in Molenschot de EHBO-vereniging opgericht en de gediplomeerde leden kregen, naast hun huisnummer, een bordje aan hun huis met het opschrift: “Eerste hulp verband-post”. Gebeurde er een ongeval op straat, binnenshuis of in een bedrijf ( de bedrijfshulp-verlening was toen nog niet uitgevonden), dan belde men bij een dergelijk huis aan en hoopte men dat de EHBO-er werkelijk thuis was. Ook bij evenementen in het dorp is de EHBO present, zoals onder andere de motorwegraces en optredens van rockband Normaal in Molenschot.

Oprichtingsfoto uit 1954

Vanaf 1965 werkte en oefende de vereniging samen met de Molenschotse vrijwillige brandweer, maar die werd helaas met ingang van 1 januari 2005 weggesaneerd.
Een vereniging was, en is nog steeds,  in het kerkdorp van groot belang voor de sociale contacten van de leden onderling. Als club kon je ook het verschil maken binnen de gemeenschap. Denk maar aan het organiseren van een fancy fair of een jaarmarkt. Collectes organiseren was ook een belangrijke taak voor de EHBO-vereniging.

1979 De heer Verheul (l) van het districts-bestuur feliciteert oud voorzitter Bink en de huidige voorzitter Dikmans (r) met het 25-jarig jubileum.

Bij een feestelijke gebeurtenis, zoals een jubileumjaar, schroomde de vereniging zeker niet om een geweldige feestavond te vieren. Het mooie daarvan is dan weer, dat er daarvan bij Vereniging EHBO Molenschot een heleboel foto’s te vinden zijn, inclusief de gastenboeken. Hebt u iets te maken gehad met de vereniging of was u als lid of partner aanwezig op het feest ter ere van het 25-jarig bestaan of bij het vieren van 40- of 50-jarig jubileum, kom dan zeker kijken bij de tentoonstelling Gezondheidszorg van toen van de Heemkring Molenheide, die deze met de hulp van de diverse huisartsen, EHBO  en andere enthousiaste verzamelaars hebben kunnen inrichten.

Op de eerste zondag van de maand, nu 3 november a.s.,  bent u van harte welkom in ’t Oude Raadhuis te Gilze om onder het genot van een kopje koffie of thee ontspannen door de fotoboeken te bladeren en op zoek te gaan naar uzelf of familie, vrienden en/of bekenden. Er liggen een flink aantal foto’s voor jullie klaar, evenals andere stukken en gebruiksvoorwerpen.

Elke eerste zondag van de maand
Tot en met 2 februari 2014 is ‘Gezondheidszorg van toen’ iedere eerste zondag van de maand te bezoeken. ’t Oude Raadhuis, Nieuwstraat 22 in Gilze is steeds van 13.30 tot 16.30 uur open. De toegang is gratis. Bezoekers met rolstoel of rollator kunnen via de zijingang naar binnen. Groepen kunnen voor een bezoek buiten de openingsuren, via e-mail een afspraak maken: secr@heemkringmolenheide.nl

Het begon allemaal met de inhuldiging van Koningin Wilhelmina in 1898. Op 5 september werd ter ere daarvan in Gilze een grote optocht gehouden, waarin ook verschillende boerenzonen meereden. Na de optocht dronken zij de nodige pinten. Eenmaal in een overmoedige stemming besloten de ruiters een rijvereniging op te richten, onder de naam Wilhelmina. Ze bezegelden het besluit met nog meer pinten. Sindsdien kwamen de ruiters met hun koudbloeds regelmatig bijeen voor rijtoeren op speciale feestdage. Op vastenavond bijvoorbeeld, tijdens de kermis en bij het spekstuifrijden in Hulten.

MEGAFESTIJNEN
Rijvereniging Wilhelmina maakte in de loop van haar bestaan furore met schitterende concours-hippiques. In 1948 bijvoorbeeld vierde de vereniging op de vliegbasis het gouden jubileum met deelname van 219 landelijke rijverenigingen. Zeker in die tijd een megafestijn. Zoiets in een dorp als Gilze, dat was onbeschrijflijk. Om de dorpsgemeenschap erbij te betrekken werd een défile door Gilze gehouden. Meer dan duizend ruiters reden vier aan vier door het dorp, met voorop het vermaarde achttal van FEO uit Finsterwolde.

Het honderdjarig bestaan van Rijvereniging Wilhelmina in 1998 werd gevierd met een geweldig concours-hippique op de terreinen van de Fam. Vermeer aan de Rielsebaan in Gilze, op de lokatie die De Schutjes heet. Drie grote terreinen en 25 dressuurringen waren nodig om alle inschrijvingen te verwerken. Er was één terrein gereserveerd voor demonstraties van diverse takken van paardensport. Voor de organisatie waren meer dan honderd medewerkers nodig. Het jubileumjaar werd afgesloten met een geweldige feestavond  voor leden, oud-leden en medewerkers.

JANUS DE VET ALS EERSTE VOORZITTER
De rijvereniging had van 1898 tot nu maar een handjevol voorzitters nodig. Janus de Vet  (mede-eigenaar van leerlooierij de Vet-Verster) was de eerste en Ger van Poppel, de plaatselijke bierbrouwer, volgde hem op. Zijn zoon Piet van Poppel hanteerde vervolgens tot 1965 de voorzittershamer. Van 1965 tot 1972 had Frans Doppen de leiding over de groep en daarna trad Cees Roelands aan als voorzitter. Heden ten dage zwaait Adriaan Timmermans de scepter bij Neerlands oudste rijvereniging Wilhelmina.

JANUS SPRANGERS TROK DE KAR
Door de jaren heen heeft echter Janus Sprangers de grootste stempel op het wel en wee van de paardensport in Gilze gedrukt. Jarenlang was hij secretaris en trok hij binnen de vereniging de kar. Ook in tijden dat het moeilijk was. Door het verdwijnen van de paarden op de boerderijen kwam er een gebrek aan paarden en ruiters. En dat maakte dat het ledenbestand enorm terugliep. Te weinig leden geeft ook weinig activiteit. Janus Sprangers besloot hier wat aan te doen en richtte ponyclub Wilhelmina op. Want wie de jeugd heeft, heeft de toekomst, luidt het spreekwoord. Dat het een zeer goed initiatief is geweest mag duidelijk zijn. Rijvereniging Wilhelmina bestaat op dit moment voor bijna honderd procent uit ruiters en amazones afkomstig uit de ponyclub. De landbouwpaarden zijn vervangen door sportpaarden en de boerenzonen zijn veelal vervangen door boerendochters en andere liefhebbers van de paarden- en ponysport. Want hoewel het paard op de boerderij is verdwenen, heeft de paardensport zeker toekomst. Het is een prima vrijetijdsbesteding. Zowel om gewoon een bosrit te maken, als om furore te maken in de basiswedstrijdsport en mogelijk zelfs topsport.

SAMENWERKING
Heemkring Molenheide heeft de tentoonstelling ingericht in goede samenwerking met maar liefst tien bestaande of  inmiddels opgeheven clubs. Uit Gilze zijn dat Rijvereniging Wilhelmina, Ponyclub Wilhelmina en Aangespannen Dag; uit Rijen De Kleine Heraut en Rijvereniging Prins Bernhard;  uit Hulten Klein maar Dapper en Rijvereniging Prinses Marijke; uit Molenschot Ponyclub Taxandria, Dressuur Wim Oomen en Ponyclub Stap en Draf. Ze hebben de heemkring niet alleen van materialen voorzien, maar ook adviezen gegeven en de vitrines mee ingericht.

PRACHTIGE ZADELS
Wat er zoal te zien is op de tentoonstelling? Zoals gebruikelijk zijn er héél véél foto’s te zien. Maar ook gebruiksvoorwerpen met tot de verbeelding sprekende namen als zweetmes, praam, singel,  laarzenknecht, kaptoom of  veelzijdigheidsdekje. Ook zijn er allerlei materialen als affiches, startkaarten en rozetten. Er zijn prachtige zadels, halsters, hoevenraspen, zwepen en manenkammen. En natuurlijk heel veel  krantenknipsels die over het verleden vertellen. Interessant zijn ook de dvd-opnames die zoals gebruikelijk op de achtergrond draaien. En op www.heemkringmolenheide.nl verschijnen in de loop van de tijd steeds meer verhalen van de paardensportverenigingen.
De  tentoonstelling Paardensport is tot en met december 2012 iedere eerste zondag van de maand (met uitzondering van augustus) te bezichtigen. ’t Oude Raadhuis, Nieuwstraat 22 in Gilze is steeds van 14.00 tot 17.00 uur open. De toegang is gratis. Bezoekers met rolstoel of rollater kunnen via de zijingang naar binnen. Groepen kunnen voor een bezoek buiten de openingsuren, via e-mail een afspraak maken: info@heemkringmolenheide.nl. Meer weten over de Gilze en Rijense Heemkring Molenheide en haar activiteiten? Ga naar www.heemkringmolenheide.nl