De Mulder 148 is uit
Na het overlijden van Jan de Vet is zoon Walter in het archief van zijn vader gedoken. Hij vond gegevens over de post in Gilze en zocht daarbij digitaal informatie over de postbezorging in Gilze-Rijen. Dit resulteerde een interessant artikel over ‘Post bezorging in Gilze en Rijen door de eeuwen heen’, dat geheel nummer 148 van kwartaalblad De Mulder van heemkring Molenheide vulde. Een verhaal, dat begint in de Romeinse tijd en eindigt in het heden.
Enkele fragmenten uit het boekje:
De verbindingen tussen de dorpen en de stad worden verzorgd door eigen boden. In de archieven van de gemeente Gilze en Rijen zien we vanaf 1640 in de burgemeestersrekeningen betalingen terug aan bodes. Zo wordt in 1641 en 1651 bodeloon betaald aan Gijsbrecht Verdijck (van Dijck). In 1810 wordt Cornelis Otten door de gemeente aangesteld als vaste postbode voor de gemeente. Toegelicht wordt dat het gebruikelijk was dat één der inwoners, iedere week op dinsdags en vrijdags “naar de Stadt Breda ten Postkantoore trekt voor het brengen en afhalen van brieven en andere documenten zowel voor dat Bestuur als andere ingezetenen” waarvoor hij werd betaald.
Haansberg komt ook in de geschiedenis van de post voor. Want een Willem Langenberg (1795-1862) vinden we terug in het patentregister van de stad Breda als ‘brievenlooper’ (1835-1836) en ‘besteller van goederen en brieven’ (1846-
1850). Vanaf 1826 staat hij geregistreerd in het bevolkingsregister van Gilze en Rijen op diverse adressen en met diverse beroepen. Tussen 1826-1841 is hij ‘pakkendrager’ en soms ‘winkelier’ op adressen Gilze – Nerhoven, Rijense Haansberg en later Rijen – Kerkstraat. Een pakkendrager is een kleine koopman die met zijne waren op de rug op het platteland langs de huizen vent. In 1850 staat hij officieel geregistreerd als bode in Rijen – Kerkstraat U305 (later B67). Zonder dat zeker te weten denken we dat deze Willem Langenberg de eerste postbode in Rijen is geweest.
Op 1 april 1867 wordt in Gilze officieel een bestelhuis gevestigd. Petrus Coppens wordt de bestelhuis-houder. Al kort daarna op 1 juli 1870 wordt het bestelhuis Gilze vervangen door een hulppostkantoor. Daarbij komt Petrus Coppens in dienst als brievengaarder. In 1889 gaat hij met ‘pensioen wegens gebreken’. Hem wordt een pensioen van f 111,- verleend. Op 1 januari 1874 wordt het bestelhuis in Rijen opgewaardeerd tot hulppostkantoor. Daarbij komt Pieter de Bont in overheidsdienst als brievengaarder Rijen.
Voor de postdistributie waren Molenschot en Hulten aangewezen op de postkantoren in Gilze en in Rijen. Wel wordt al in 1881 gemeld dat in het kerkdorp Molenschot een ijzeren brievenbus wordt geplaatst.
Wilt u het complete verhaal (36 bladzijdes) lezen, dan kunt U De Mulder 148 bestellen bij Jac Kuijsters: Heuvelstraat 3, 5126 CM Gilze tel. 0161 – 45 18 30 of via info@heemkringmolenheide.nl
HvO
Onderschrift andere foto: Hulppostkantoor Gilze op de Tip in 1902