2013 - Heemkring Molenheide

EHBO vereniging Molenschot 69 jaar actief.

De tentoonstellingscommissie van de heemkring kreeg bij de samenstelling van Gezondheidszorg van toen onder andere medewerking van de EHBO en van de (voormalige) huisartsen in de gemeente. Zij stelden allerlei materialen ter beschikking aan de heemkring. Zo ook EHBO-vereniging Molenschot.

Zoals iedereen wellicht wel weet, zijn de leden van de EHBO-verenigingen binnen onze gemeente van een behoorlijke gemiddelde leeftijd. In vroeger dagen waren er niet zoveel clubs en was er zeker geen TV vierentwintig uur per dag. Als de mensen hun krachten verenigden, ging het meestal om een doel van gemeenschappelijk nut. In dit geval dus de Eerste Hulp Bij Ongevallen.

In juli 1954 werd in Molenschot de EHBO-vereniging opgericht en de gediplomeerde leden kregen, naast hun huisnummer, een bordje aan hun huis met het opschrift: “Eerste hulp verband-post”. Gebeurde er een ongeval op straat, binnenshuis of in een bedrijf ( de bedrijfshulp-verlening was toen nog niet uitgevonden), dan belde men bij een dergelijk huis aan en hoopte men dat de EHBO-er werkelijk thuis was.

Ook bij evenementen in het dorp is de EHBO present, zoals onder andere de motorwegraces en optredens van rockband Normaal in Molenschot.

Oprichtingsfoto uit 1954

Vanaf 1965 werkte en oefende de vereniging samen met de Molenschotse vrijwillige brandweer, maar die werd helaas met ingang van 1 januari 2005 weggesaneerd.
Een vereniging was, en is nog steeds, in het kerkdorp van groot belang voor de sociale contacten van de leden onderling. Als club kon je ook het verschil maken binnen de gemeenschap. Denk maar aan het organiseren van een fancy fair of een jaarmarkt. Collectes organiseren was ook een belangrijke taak voor de EHBO-vereniging.

1979 De heer Verheul (l) van het districts-bestuur feliciteert oud voorzitter Bink en de huidige
voorzitter Dikmans (r) met het 25-jarig jubileum.

Bij een feestelijke gebeurtenis, zoals een jubileumjaar, schroomde de vereniging zeker niet om een geweldige feestavond te vieren. Het mooie daarvan is dan weer, dat er daarvan bij Vereniging EHBO Molenschot een heleboel foto’s te vinden zijn, inclusief de gastenboeken.

Hebt u iets te maken gehad met de vereniging of was u als lid of partner aanwezig op het feest ter ere van het 25-jarig bestaan of bij het vieren van 40- of 50-jarig jubileum, kom dan zeker kijken bij de tentoonstelling Gezondheidszorg van toen van de Heemkring Molenheide, die deze met de hulp van de diverse huisartsen, EHBO en andere enthousiaste verzamelaars hebben kunnen inrichten.

Op de eerste zondag van de maand, nu 3 november a.s., bent u van harte welkom in ’t Oude Raadhuis te Gilze om onder het genot van een kopje koffie of thee ontspannen door de fotoboeken te bladeren en op zoek te gaan naar uzelf of familie, vrienden en/of bekenden. Er liggen een flink aantal foto’s voor jullie klaar, evenals andere stukken en gebruiksvoorwerpen.

Elke eerste zondag van de maand
Tot en met 2 februari 2014 is ‘Gezondheidszorg van toen’ iedere eerste zondag van de maand te bezoeken. ’t Oude Raadhuis, Nieuwstraat 22 in Gilze is steeds van 13.30 tot 16.30 uur open. De toegang is gratis. Bezoekers met rolstoel of rollator kunnen via de zijingang naar binnen. Groepen kunnen voor een bezoek buiten de openingsuren, via e-mail een afspraak maken: secr@heemkringmolenheide.nl

In memoriam Jan de Vet (1927-2013)

Ruim 35 jaar was Jan één van de belangrijkste pijlers waarop de heemkring rustte. De lokale geschiedenis was zijn passie; door zijn enorme inzet en jarenlang archiefonderzoek ontwikkelde hij zich tot de deskundige bij uitstek en was hij voor velen ‘het gezicht’ van de heemkring en een begrip binnen de gemeente.

Tegelijkertijd was hij heel bescheiden, had hij geen behoefte om zich te profileren. Jan zocht de krant niet op, de krant zocht hem op. Want met zijn grote geschiedkundige kennis dwong hij als vanzelfsprekend respect af. Op een heel natuurlijke manier was hij een autoriteit binnen de vereniging en waar nodig zette hij anderen – dat vroeg zijn zorgvuldigheid – op het juiste spoor. Hij was de vraagbaak voor mensen van binnen en buiten de vereniging en je kon altijd bij hem terecht. Hij had een indrukwekkend archief, minitieus en overzichtelijk gerubriceerd, met eigen onderzoek vergaard en tot kort voor zijn overlijden actueel gehouden.

Op allerlei manieren heeft Jan uit die rijke bron van informatie geput. In dertig jaar tijd schreef hij als redactielid zo’n driehonderd artikelen voor De Mulder, het kwartaalblad van de heemkring. Hij werkte mee aan twaalf bekende boeken over de historie van onze gemeente, waar ‘Gilze duizend jaar’ en recent nog ‘De Historische Canon van Gilze en Rijen’ voorbeelden van zijn. Hij gaf dialezingen en rondleidingen aan jong en oud, vulde zestien jaar lang de rubriek ‘Gilze in het verleden’ in het kwartaalblad van Huize St. Franciscus. En niet alleen bracht hij met zijn initiatieven veel tot stand, hij wist ook anderen te stimuleren. Samenwerken met Jan was een genoegen: een harde werker en doorzetter, positief kritisch, iemand van wie je altijd op aan kon.

Vorig jaar nog werd hij met recht benoemd tot erelid van Heemkring Molenheide, net zoals hij al eerder het zilveren draaginsigne van Brabants Heem, de erespeld in goud van de gemeente Gilze en Rijen en de Koninklijke Onderscheiding Lid in de Orde van Oranje-Nassau kreeg.

Tot kort voor zijn overlijden bleef Jan actief. De canon was eind vorig jaar zijn laatste grote project. Begin dit jaar nam hij om gezondheidsredenen afscheid van de redactie van De Mulder. Met op zijn bureau een hele lijst van dossiers die nog om een artikel vroegen. Én de boodschap dat we natuurlijk altijd voor advies langs mochten komen.

Zijn artikelen komen we voorlopig in De Mulder nog wel tegen; er ligt een flinke voorraad op de plank, nog een klein stukje van de rijke geschiedkundige erfenis die hij heeft nagelaten. Maar ook Jan zelf heeft wat ons betreft zijn plaats in de lokale geschiedenis ingenomen. Met zijn eenvoud, zijn gedegenheid en zijn drang om de lokale historie te behoeden voor vergetelheid, heeft hij voor altijd indruk gemaakt.

Wij leven mee met zijn vrouw Jo, zijn kinderen en (achter)kleinkinderen die zonder hem verder moeten. Wij wensen hen heel veel sterkte toe.

Bestuur en leden Heemkring Molenheide

Ouderdomspensioen zonder premie in Gilze

Voor de complete tekst van de blog van gemeentearchivaris Yvonne Welings verwijzen wij u graag naar deze link: Ouderdomspensioen zonder premie in Gilze

Heemtuin het mooie alternatief

Na de succesvolle Open-Tuinendag met veel bezoekers, gaan we vrolijk verder u met mooie planten en struiken te verrassen. Er staan er nu veel in bloei. En achter iedere plant zit wel een verhaal. Daar kunnen wij u uitleg over geven of u zoekt het zelf op in de vele plantenboeken in de serre. Ook over vogels en vlinders vindt u daar van alles.

En natuurlijk is er de vermaarde mispeljam om te proeven. Geoogst in eigen tuin, en door enkele vrijwilligers tot jam verwerkt. De mispelboom heeft weldadig in bloei gestaan.

BIJENKORVENVLECHTEN
Voor komende zondag hebben we ook Huub Weterings weer bereid gevonden om een demonstratie van het oude ambacht bijenkorvenvlechten te geven. U weet, hij is een echte natuurmens en zijn verhalen hierover zijn interessant.

We hebben ook een ouderwetse keuken die de moeite waard is om te zien. In het hoekje ‘Steenfabriek’liggen de laatste ongebakken stenen.

Overigens is onze werkgroep druk aan het renoveren,maar dit geeft voor de bezoeker geen overlast.

U kunt ons vinden op het adres Nieuwstraat 22 in Gilze. De toegang is gratis. Voor kleine kinderen is er een kleurplaat. Groepen kunnen ook buiten de openstellingsuren terecht. U kunt hiervoor een afspraak maken via www.heemkringmolenheide.nl.

Wakers over de openbare orde. De nieuwe Mulder is uit.

Hij doet dat in een drietal hoofdstukken: Vorsters en ondervorsters 1514 – 1812; De veldwachters 1812-1941 en Rijksveldwacht en marechaussee 1888-1941. We kunnen de handhaving van de openbare orde in het verleden niet vergelijken met nu. De eerste ‘handhavers’ vorsters genaamd deden heus niet elke dag dienst zoals de politie nu. Bovendien moesten ze alles te voet doen. Als het een keer nodig was, of als de schout hen een opdracht gaf, trokken ze hun vorsterkleding aan en gingen er op uit om bijvoorbeeld bedelaars en vagebonden die overlast veroorzaakten te verjagen.

Na de Franse tijd deed de veldwachter zijn intrede. Het vinden van geschikte personen viel niet altijd mee. Een paar bleken aan de drank met alle gevolgen van dien. Zo werd Hendrik Dirks op 1 april 1825 benoemd tot veldwachter in Gilze. Bij zijn sollicitatie beschikte hij over een ‘allergunstigst ‘ getuigschrift van goed en zedig gedrag van het gemeentebestuur van Maren en Kessel. Zijn benoeming werd doorgegeven aan de provincie. Die schreef een brief terug waarin werd vermeld dat Hendrik Dirks ‘nog maar weinige dagen geleden, door het Gemeente Bestuur van Alem, Maren en Kessel wegens onbehoorlijke gedragingen en om-dat hij zich dikwijls in den drank te buiten gaat uit zijnen post van veldwachter dier gemeente is gedemiteerd (ontslagen) geworden‘. Het gemeentebestuur sloeg deze waarschuwing in de wind en liet de benoeming gewoon doorgaan. Achteraf kreeg men daar wel spijt van want er deden zich nogal wat gevallen voor waarbij drankmisbruik een rol speelde.

In 1888 werd de brigade Rijen van de Koninklijke Marechaussee geformeerd. Een brigadier en drie marechaussees werden in een gebouw in de Stationsstraat gekazerneerd. In 1921 werd op de hoek Rijksweg-Julianastraat een nieuwe kazerne gebouwd. Deze marechausseekazerne werd tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Duitse weermacht in beslag genomen. Bij hun overhaaste vlucht in de nacht van 4 op 5 september 1944 (Dolle Dinsdag) staken ze het gebouw in brand zodat er een ruïne overbleef. De kazerne werd niet meer herbouwd.

Mocht U belangstelling hebben voor deze uitgave van de Mulder (36 pagina’s) dan kunt U terecht bij Jac Kuijsters: Lange Wagenstraat 6, 5126 BC Gilze tel. 0161 – 45 18 30